Αρθούρος Τζερέσκι -Ο πρώτος δάσκαλος ιαπωνικής πάλης στην Ελλάδα

Είναι γνωστό ότι στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν η Ιαπωνία άρχισε τον δυτικό της εκσυγχρονισμό, αντιπρόσωποι της πήγαν στην Δύση και κυρίως στην Αγγλία για να διδάξουν Jujutsu. Πρώτος δάσκαλος υπήρξε ο Takashima Shidachi της σχολής Yoshin-ryu Jujutsu, ο όποιος έδωσε μια διάλεξη στην Ιαπωνική Κοινότητα του Λονδίνου στις 29 Απριλίου του 1892. Ο Shidachi ήταν γραμματέας του υποκαταστήματος της Τραπέζης της Ιαπωνίας στο Λονδίνο.

Ποιος όμως ήταν αυτός που πρώτος δίδαξε Ιαπωνική πάλη στην Ελλάδα;

Μέχρι τώρα γνωρίζαμε, σύμφωνα με τα στοιχεία που είχαμε, ότι ο Sidney Vaos, Άγγλος εκπαιδευτικός (σύμφωνα με άλλες πηγές ανήκε στο διπλωματικό σώμα) ήρθε στην Ελλάδα το 1947 και δίδαξε Τζούντο – Ζίου Ζίτσου στον Πανελλήνιο Γυμναστικό Σύλλογο από το 1947 μέχρι το 1950. Μετά τον θάνατό του, το έργο του συνέχισε ο μαθητής του Δημήτριος Δαμιανού, αρχικά στον Πανελλήνιο, αργότερα στον Όμιλο Αντισφαιρίσεως Αθηνών μέχρι το 1964, και κατόπιν στην Ελληνοαμερικανική Ένωση επί της οδού Μασσαλίας στην Αθήνα.

Από το βιβλίο αυτό, το οποίο ήταν εγκεκριμένο από το Υπουργείο Εσωτερικών στις 8/12/1921, προκύπτουν στοιχεία ότι ο Τζερέσκι ήταν και καθηγητής της Ιαπωνικής Πάλης των Στρατιωτικών Σχολών Ευέλπιδων, Διαχειριστών και Χωροφυλακής ακόμα και πριν από το 1922

Η πεποίθηση αυτή άρχισε να κλονίζεται όταν ο κ. Γιάννης Λαιμοδέτης βρήκε ένα βιβλίο του Ζίου Ζίτσου (αντίγραφο του είχε την καλοσύνη να μας δωρίσει), το οποίο είχε εκδοθεί στην Πάτρα το 1938 με τίτλο «Ιαπωνική Πάλη - Jiu-Jitsu» και συγγραφέα τον Νικόλαο Γ. Κούτρα, ο όποιος είχε μάθει Ζίου Ζίτσου στην Γερμανία προπολεμικά.

Στην συνέχεια ο κ. Σάββας Μαστραπάς ενημέρωσε τον Μιχάλη Πετρόπουλο για την ύπαρξη ενός έντυπου του Ιωάννη Καλυβίτη, δικηγόρου, αστυνομικού διευθυντή αστυνομίας πόλεων, που εκδόθηκε από το τυπογραφείο της «Εκδοτικής» (Μπλαζουδάκη) το 1928 με την ονομασία «Αστυνομικόν Λεξικόν», όπου γινόταν αναφορά σε ένα εγχειρίδιο Ιαπωνικής Πάλης. Ο Μιχάλης Πετρόπουλος ερεύνησε και εντόπισε το εν λόγω εγχειρίδιο στον εκδοτικό οίκο Σπανός-βιβλιοφιλία, και προς μεγάλη του έκπληξη ανακάλυψε ότι συγγραφέας του ήταν ο διδάσκαλος Οπλομαχίας της Αθηναϊκής Λέσχης από το 1911 έως το 1944, Αρθούρος Τζερέσκι. Από το βιβλίο αυτό, το οποίο ήταν εγκεκριμένο από το Υπουργείο Εσωτερικών στις 8/12/1921, προκύπτουν στοιχεία ότι ο Τζερέσκι ήταν και καθηγητής της Ιαπωνικής Πάλης των Στρατιωτικών Σχολών Ευέλπιδων, Διαχειριστών και Χωροφυλακής ακόμα και πριν από το 1922, έτος που εκδόθηκε το εγχειρίδιο.

Με βάση συνεπώς τα συγκεκριμένα προκύψαντα νεότερα στοιχεία, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι, ναι μεν ο Sidney Vaos πρέπει να θεωρηθεί πρωτεργάτης στην διδασκαλία Ιαπωνικής πάλης στην Ελλάδα και να του αναγνωρισθεί ότι έθεσε τις βάσεις για την εξάπλωση του Τζούντο στην χώρα μας, όμως ο πρώτος διδάξας Ιαπωνική πάλη στην Ελλάδα ήταν ο οπλοδιδάσκαλος της Αθηναϊκής Λέσχης Αρθούρος Τζερέσκι.

Παραθέτουμε φωτογραφία του βιβλίου του Τζερέσκι, με τίτλο «Εγχειρίδιον Ιαπωνικής Πάλης». Συγχρόνως, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον κ. Σάββα Μαστραπά που έδωσε το έναυσμα να γίνει η έρευνα αυτή, καθώς και για την καλοσύνη του να μας παράσχει αντίγραφο του βιβλίου του Sidney Vaos.

Μιχάλης Πετρόπουλος
Λεωνίδας Σωτηρόπουλος
Ευάγγελος Παπαδημητρίου